Od dnia 6 września 2015 r. sposób składania i rozpatrywania petycji określa ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz. U. z 2014 r. poz. 1195) - źródło: ISAP.
Co to jest petycja?
Petycja to pismo z postulatem/prośbą skierowane indywidualnie lub zbiorowo do władzy publicznej zgodnie z jej kompetencjami.
Petycje są formą bezpośredniego uczestnictwa obywateli w procesie sprawowania władzy.
Petycje to:
- indywidualne lub zbiorowe propozycje odnoszące się do wszelkich spraw związanych z życiem publicznym,
- postulaty zgłaszane do organów władzy publicznej zgodnie z ich kompetencjami.
Petycje mogą składać m.in.:
- obywatel lub grupa obywateli,
- organizacje pozarządowe,
- jednostki samorządu terytorialnego (ich organy, związki lub stowarzyszenia),
- przedsiębiorcy.
Petycje można składać do:
- władzy publicznej (np.: Sejmu, Senatu, premiera, ministra, rady gminy, rady powiatu, marszałka województwa),
- organizacji lub instytucji społecznej wykonującej zadania publiczne (np.: Państwowej Inspekcji Sanitarnej, ośrodka kultury).
Autor petycji powinien wiedzieć, że:
- tym, czy pismo jest petycją decyduje jego treść, a nie forma,
- petycję można złożyć w sposób tradycyjny (forma pisemna) lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej,
- konieczne jest podpisanie petycji – anonimy nie są rozpatrywane (gdy petycję wnosi grupa podmiotów podpis składa osoba reprezentująca),
- petycja może być złożona w czyimś interesie za jego pisemną zgodą,
- przedmiotem petycji mogą być np.: propozycja zmiany przepisów prawa lub podjęcia działania dotyczącego społeczności lub ochrony szczególnie istotnych dla niej wartości,
- petycja niespełniająca wymogów formalnych i nieuzupełniona w terminie 14 dni nie będzie rozpatrzona,
- złożenie i rozpatrzenie petycji jest wolne od opłat,
- sposób załatwienia petycji nie może być przedmiotem skargi.
Tryb rozpatrywania petycji:
- żądanie petycji musi być skierowane do takich adresatów, którzy posiadają kompetencje w tej sprawie,
- w terminie 30 dni od dnia złożenia petycji podmiot ją rozpatrujący wzywa autora do uzupełnienia lub wyjaśnienia treści petycji, gdy stwierdzi braki formalne,
- petycja powinna być rozpatrzona w terminie 3 miesięcy od dnia jej złożenia (w wyjątkowych okolicznościach termin ulega przedłużeniu),
- adresat petycji jest zobowiązany do poinformowania jej autora o sposobie rozpatrzenia petycji,
- nie podejmuje się pracy nad wcześniej rozpatrzoną petycją, jeśli nie zgłasza się nowych faktów lub dowodów.
Obowiązki adresata petycji:
- adresat petycji, który nie jest władny ją rozpatrzyć musi ją przesłać do właściwego podmiotu w ciągu 30 dni od dnia jej złożenia,
- zamieszcza na stronie internetowej informację zawierającą skan petycji, datę jej złożenia i – po wyrażeniu zgody – imię i nazwisko albo nazwę autora petycji,
- zawiadamia autora petycji o sposobie jej rozpatrzenia,
- corocznie, do 30 czerwca, umieszcza na swojej stronie internetowej zbiorczą informację o petycjach rozpatrzonych w roku poprzednim.
Niezbędne elementy petycji:
- nazwa podmiotu wnoszącego petycję,
- miejsce zamieszkania albo siedziby podmiotu,
- wskazanie adresata oraz przedmiotu petycji,
- złożenie podpisu,
- dołączenie zgody osoby trzeciej, w imieniu której składana jest petycja.
Dane osobowe autorów petycji:
Zgodnie z wymaganiami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych chronione są dane autorów petycji. Po wyrażeniu zgody podmiotu wnoszącego petycję lub podmiotu, w interesie którego petycję złożono ustawa o petycjach przewiduje możliwość ujawnienia danych osobowych. Na stronie internetowej rozpatrującego petycję ujawnia się:
- imię i nazwisko albo nazwę podmiotu,
- miejsce zamieszkania albo siedzibę,
- adres do korespondencji lub poczty elektronicznej.